W Polsce istnieje już technologia pozwalająca przetrwa-rzać kartony po sokach czy mleku. Ale jak je segregować Czy zużyty karton powinniśmy wyrzucić do pojemnika na papier czy plastik Niestety prosta odpowiedź na to pytanie nie istnieje. Wszystko zależy od odbiorcy śmieci, który powinien podpowiedzieć nam, co mamy zrobić ze zużytym opakowaniem.

Kartony po sokach i mleku, pod którymi uginają się półki we wszystkich sklepach, nazywane są tetrapakami. Składają się głównie z papieru, ale ich wnętrze pokrywa cienka warstwa aluminium. Natomiast ścianki zawierają tworzywa sztuczne.

Ta dość skomplikowana konstrukcja powoduje, że do niedawna przetwarzanie te-trapaków przerastało możliwości polskiego przemysłu odzyskiwania odpadów. Dopiero nawoływania ekologów do niekupowania napojów w kartonach zrobiły swoje. Gdy klienci coraz częściej wybierali zwykłe butelki, producenci soków i mleka sprzedawanych w tetrapakach postanowili wykorzystać technologie recyklingu, które w Europie stosowane są od lat. Tam bowiem z kartonów odzyskuje się już nie tylko celulozę (z której następnie mogą powstać tekturowe opakowanie wtórne), ale także aluminium i polietylen.

W efekcie rok temu w Polsce powstał program Rekar-ton, w ramach którego kartonowe pudełka są zbierane i odzyskiwane. W programie uczestniczą potentaci branży: m.in., Pepsi, Coca-Cola, Hortex i kilkanaście dużych polskich mleczarni. Przez dwanaście miesięcy działania udało się zebrać i przetworzyć 700 ton kartonów. To bardzo mało - w ciągu roku zużywamy aż 65 tys. ton tertrapaków. Rekarton stawia sobie jednak ambitne zadanie. Już w tym roku w ramach programu ma być przetworzone 4,5 proc. te-trapaków wprowadzonych na rynek, czyli prawie 3 tys. ton.

Czy ten plan uda się zrealizować - Wszystko zależy od tego, czy zdołamy zbudować skuteczny system zbiórki i recyklingu - ocenia Sławomir Brzózek z fundacji Nasza Ziemia, która jest partnerem programu.

Na razie system selektywnej zbiórki mocno zawodzi. Najczęściej nie wiadomo po prostu, do których pojemników powinny trafiać tetrapaki.

Wszystko zależy od technologii sortowania, jaką stosuje firma odbierająca śmieci -mówi Janikowski. - W jednym mieście lepiej wrzucać tetrapaki do pojemników z papierem, w innym do tych z plastikiem, a w jeszcze innym do zwykłych śmieci - wyjaśnia. Kiedy karton trafi do odpowiedniego pojemnika, odbiorcy śmieci łatwiej będzie oddzielić go od pozostałych odpadków. Ale skąd zwykły Kowalski ma wiedzieć, gdzie wyrzucić karton po wypitym mleku Wyjście jest tylko jedno: -Trzeba zadzwonić do swojego odbiorcy śmieci i po prostu go zapytać, do jakiego pojemnika powinny trafić tetrapaki - radzi Sławomir Brzózek. I przypomina, że bez względu na to, gdzie go ostatecznie wyrzucimy, wcześniej karton trzeba dokładnie opróżnić i zgnieść.

Jeśli zbudujemy skuteczny system zbiórki i recyklingu, kartony z produktów nieeko-logicznych mogą zamienić się w opakowania przyjazne dla środowiska. Wygrywają bowiem z butelkami na etapie transportu: są lżejsze i można nimi szczelniej wypakować ciężarówki. - Dzięki tertra-pakom po prostu nie wozi się powietrza, jak to jest w przypadku butelek. I dlatego transport kartonów wymaga mniej paliwa - opowiada Brzózek.

Jak z tetrapaków powstaje celuloza

Opakowania po napojach najpierw są drobno szat-kowane. Tak przygotowane kartony trafiają do hy-dropulpera, czyli wielkiego garnka, gdzie mieszane są z wodą. W ten sposób od aluminium i plastiku oddzielana jest celuloza. Wykorzystuje się ją potem do produkcji m.in. tektury, w której na przykład kupujemy jajka - tłumaczy Dziennikowi" Władysław Janikowski, dyrektor programu Rekarton. Taka technologia na największą skalę stosowana jest w papierni w Świeciu nad Wisłą.

DZIENNIK